sobota, 20 sierpnia 2011

Klaus Nomi - Bliskie spotkanie trzeciego stopnia

Na scenie prezentował się niczym przybysz z innej planety - nosił "blado-trupi" makijaż, ekstrawaganckie kostiumy i krótkie stylizowane na punkową modłę fryzury. Jego występy przybierały formę parateatralnych spektakli, w których scenografia i taniec odgrywały równie ważną rolę co muzyka. Był prekursorem łączenia stylistyki operowej z popem, nową falą oraz piosenką kabaretową. Klaus Nomi - kosmita z pięciooktawowym głosem.



piguła:

kto zacz: Klaus Nomi (wł. Klaus Sperber)
kraj: Niemcy, USA
lata życia: 1944-1983
lata działalności: 1973-1983
szufladka: new wave, pop, piosenka kabaretowa, opera


Urodził się jako Klaus Sperber, 24 stycznia 1944 roku w Immenstadt (Niemcy). Matka wychowywała go samotnie, ponieważ ojciec zmarł na grypę podczas II wojny światowej. Klaus już od dziecka przejawiał zainteresowanie muzyką, zarówno klasyczną jak i rozrywkową. Jedną z jego pasji było śpiewanie piosenek estradowych tak jak gdyby były to operowe arie. Młodzieniec za nic miał sztywny podział na tzw. kulturę wysoką i niską. Takie podejście nie znajdowało uznania w oczach nauczycieli z konserwatorium do którego uczęszczał (uczył się zawodu dyrygenta). Równocześnie Sperber próbował dostać się do berlińskiej Niemieckiej Opery Narodowej. Mimo iż dysponował szeroką skalą głosu (od kontratenoru do barytonu) nie przyjęto go. Komisja przesłuchująca początkującego śpiewaka dała mu nawet do zrozumienia, aby poszukał sobie innego zajęcia i nie wiązał swej przyszłości z operą. Wbrew negatywnym opiniom Klaus nie zrezygnował z marzeń o wielkiej scenie. Zatrudnił się w Operze, ale jako... szatniarz. Często po pracy ćwiczył przy pustej widowni. Pierwszymi odbiorcami twórczości artysty zostali bywalcy gejowskiego klubu Kleista Casi. Tam Klaus jako draq queen wyśpiewywał arie operowe i rozrywkowe standardy. Trwało to kilka lat. Sperber dorobił się wiernej publiczności i prawdziwych fanów. Wkrótce jednak Berlin okazał się dla niego "za mały". Śpiewak wyruszył więc w 1972 roku za Ocean.


Osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie za dnia pracował jako pastry chef w cukierni Cordon Bleu, mieszczącej się w World Trade Center, nocą zaś dawał koncerty w muzycznych klubach.
Nowy Jork wydawał się idealnym miejscem dla marzącego o wielkiej karierze przybysza z Niemiec. W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku "miasto, które nigdy nie zasypia" stanowiło stolicę nowoczesnej sztuki. Tworzyli tu Andy Warhol (określany mianem papieża pop artu), Velvet Underground Ramones. Tutaj rodziły się też nowe style muzyczne - jak new wave czy no wave.
Już na samym początku swego pobytu w Stanach, Sperber otrzymał rolę w przedstawieniu Der Ring Gott Farblonjef, wystawianym przez offową trupę Ridiculous Theatrical Company Charlesa Ludlama. Klaus powoli zdobywał uznanie bohemy skupionej wokół dzielnicy East Village. Nadal też doskonalił swoje umiejętności wokalne - pobierał lekcje śpiewu u słynnego Iry Siffa (znanego również jako Vera Galupe-Borszch).
Będąc świadomym tego jak ważną rolę we współczesnej muzyce odgrywa "otoczka wizualna" (scenografia, oświetlenie itp.) oraz taniec artysta wykreował swoje sceniczne alter ego - postać kosmity, Klausa Nomi. Nomi (anagram tytułu magazynu science fiction - OMNI) poruszał się niczym robot, wyglądem natomiast przypominał klauna. Nosił krótką "punkową" fryzurę, "makijaż mima" oraz ekspresjonistyczno-futurystyczne kostiumy. Po raz pierwszy objawił się publicznie podczas cyklicznej imprezy New Wave Vaudeville (której inicjatorem był David McDermott) w klubie Irving Plaza, w 1978 r.. Podbił widownię oryginalną interpretacją arii Mon cour s'ouvre a ta voix z opery Samson i Dalila. Wkrótce po koncercie, wokalista został zasypany propozycjami kolejnych występów.
W trakcie New Wave Vaudeville Sperber poznał Kristiana Hoffmana, kompozytora i autora piosenek (m.in. dla The Mumps). Znajomość szybko przerodziła się we współpracę. Hoffman został kimś na kształt dyrektora artystycznego nowego projektu Klausa. Pomógł mu dobrać odpowiednich muzyków (zaangażował m.in. Page'a Wooda i Joe Katza) oraz repertuar (złożony głównie z popowych coverów takich jak Lightnin' Strikes Lou Christiego). Wreszcie - napisał dla niego kilka utworów tj. The Nomi Song, Total Eclipse, After The Fall i Simple Man.
Nomi wraz z grupą zagrał kilka koncertów w klubach na Manhattanie (m.in. w Max's Kansas City, Danceterii i Hurrah), następnie na skutek tarć wewnętrznych formacja uległa rozpadowi. W krótkim czasie Klaus zatrudnił nowych muzyków i wokalistów, a także tancerzy, modelki i scenografów, którzy mieli uświetnić jego show. Wśród artystów towarzyszących Sperberowi znaleźli się wówczas: m.in. Joey Arias, Jean-Michel Basquiat, Keith Haring, John Sex oraz Kenny Scharf.



Występy kosmicznej trupy stawały się coraz bardziej kontrowersyjne. W prowokacjach celował zwłaszcza lider zespołu - a to pojawiał się na scenie ubrany w zielony hełm i kalesony, a to w perwersyjny (zdaniem niektórych) sposób zaśpiewał pieśń Marlene Dietrich - Falling In Love Again lub w asyście tancerek go-go wykonał taniec robota (pierwowzór break dance!). Spektakle Nomiego ociekały wyuzdaniem i często kończyły się skandalami.
Na jednym z takich pokazów obecny był sam David Bowie, idol Klausa. Niemiec zrobił na Bowie'm olbrzymie wrażenie. Gwiazdor glam rocka zaprosił więc Sperbera i Joey'a Ariasa do programu Saturday Night Live, gdzie wspólnie zaśpiewali trzy utwory: TVC 15, The Man Who Sold the World oraz Boys Keep Swinging. Program wyemitowano 15 grudnia 1979 roku, (zobacz)  zaś już na początku roku 1980 Nomi podpisał kontrakt płytowy z wytwórnią RCA.
W tym samym roku, artysta zadebiutował też w filmie. Zagrał nazistowskiego szpiega w undergroundowej produkcji The Long Island Four szwedzkiego pisarza i reżysera Andersa Grafstroma. Przygodę z dziesiątą muzą nasz bohater powtórzył rok później. Fragment jego koncertu znalazł się w dokumentalnym brytyjskim obrazie pt. Urgh! A Music War.
W roku 1981 ukazał się debiutancki album Klausa zatytułowany po prostu Klaus Nomi. W pracach nad płytą wziął udział ceniony producent, muzyk i wokalista Manuel Joseph Parrish, znany lepiej jako Man Parrish. Na krążek trafiło 10 nagrań, w tym m.in. autorski utwór Sperbera Keys of Life oraz aria z opery Samson i Dalila. Wydawnictwo sprzedawało się słabo i uzyskało mieszane recenzje.
Nieco lepiej przyjęto następny longplay Nomiego - Simple Man, wydany w roku 1982. Zawierał on materiał bardziej przemyślany i spójny stylistycznie.

Karierę Klausa przerwała choroba. Miał AIDS. Zmarł 6 sierpnia 1983 roku, w wieku 39 lat. Był jednym z pierwszych znanych artystów-homoseksualistów, których zabrała dżuma dwudziestego wieku.

Za życia Nomi wydał dwa albumy. Po jego śmierci ukazały się: Encore... (1983), In Concert (1986), The * Collection (1991), Klaus Nomi (1994), Eclipsed: The Best Of Klaus Nomi (1999) i Za Bakdaz (2008).

W roku 2004 Andrew Horn nakręcił dokument poświęcony śpiewakowi. Obraz zatytułowany The Nomi Song zaprezentowano na Międzynarodowym Festiwalu w Berlinie, gdzie zdobył nagrodę dla najlepszego filmu dokumentalnego.


dyskografia:

albumy:

Klaus Nomi, LP, CD, RCA, 1981 (reedycje: 1982, 1985)


LP:
spis utworów:
A1. Keys Of Life (Nomi)
A2. Lightning Strikes (CHristy, Herbert)
A3. The Twist (Checker)
A4. Nomi Song (Hoffman)
A5. You Don't Own Me (White, Madara)
B1. The Cold Song (Purcell)
B2. Wasting My Time (Nomi, Woody)
B3. Total Eclipse (Hoffman)
B4. Nomi Chant (Parrish)
B5. Samson And Delilah - aria (Saint-Saens)

płytę zadedykowano pisarzowi i reżyserowi, Andersowi Grafstromowi
realizacja: Jack Letourneau, Andy Waterman, Jack Skinner, Robert Saccomanno, Man Parrish, Michael Frondelli
grafika: Vitamine Studio
Klaus Nomi: wokal
Rick Pascual: gitara basowa
Daniel Elfassy: perkusja
Scott Woody: gitara
Jon Cobert: klawisze
dodatkowi muzycy: Brian McEwan, Man Parrish, Monti Ellison
chórki: Jon Cobert, Julie Burger, Klaus Nomi, Scott Woody


Simple Man, LP, CD, RCA 1982 (reedycje: 1983)


LP:
spis utworów:
A1. From Beyond (John Dowland)
A2. After The Fall (Kristian Hoffman)
A3. Just One Look (Doris Payne, Gregory Carroll)
A4. Falling In Love Again (Hollander, Lerner)
A5. Icurok (George Elliott)
A6. Rubberband Lazer (Anthony Frere, Joseph Arias)
B1. Wayward Sisters (Henry Purcell)
B2. Ding Dong (E.Y. Harburg, Harold Arlen)
B3. Three Wishes (George Elliott, Jamie Dalglish, Sierra)
B4. Simple Man (Kristian Hoffman)
B5. Death (Henry Purcell)
B6. Return (John Dowland)

realizacja: Carl Casella, Paul Silvestro, Lawrence M. Rosenthal, Ron Johnsen,
Klaus Nomi: wokal, chórki
Kristian Hoffman: klawisze, syntezator
Jack Waldman: perkusja, syntezator, efekty
John Kay: gitara basowa
Kevin Tooley: perkusja
Robert Medici: perkusja
Robert Mache: gitara basowa, gitara
Steve Elson: saksofon
Jimmy Zhivago: gitara
Tommy Mandel: klawisze
Rick Pascual: gitara basowa
Jon CObert: klawisze
Scott Woody: gitara
Daniel Elfasy: perkusja
George Elliot: gitara
Michael Levine: skrzypce
Paul Rutner: perkusja
Julie Burgher: chórki

In Concert, LP, RCA 1986
 


spis utworów:
A1. Keys Of Life
A2. Falling In Love Again
A3. Lightning Strikes
A4. Nomi Song
A5. The Twist
B1. Total Eclipse
B2. I Feel Love
B3. Samson And Delilah : Aria

produkcja: C.J. Ellis, Lawrence M. Rosenthal, Ron Johnson,
materiał zarejestrowano w trakcie koncertu w klubie Hurrah, w Nowym Jorku, w 1979 roku


Za Bakdaz, CD, Heliocentric 2008
 

spis utworów:
1. High Wire
2. Valentine's Day
3. Enchanté
4. Overture
5. Cre Spoda
6. Metronomi
7. Intermezzo
8. Za Bakdaz (live)
9. Prene-a-Gyre
10. Finale
11. Rubber Band Laser
12. Silent Night


single i EP-ki:

You Don't Own Me, RCA 1981

Total Eclipse, RCA 1981

Ding Dong, RCA 1982

Simple Man, RCA 1982

Wayward Sisters, RCA 1982

Lightning Strikes, RCA 1982

Nomi Song, RCA 1982

Cold Song - Bande Originale Du Film A Nos Amours, RCA 1983

Icurok/Simple Man, RCA 1983

I Feel Love, RCA 1986


kompilacje:

Encore..., RCA 1983

The * Collection, RCA 1991

Klaus Nomi, BMG 1994

Eclipsed: The Best of Klaus Nomi, Razor&Tie 1999

więcej o dyskografii Klausa Nomiego na blogu Desenfreno

poczytaj jeszcze:

Brak komentarzy:

szukaj w tym blogu